Tha Thứ

Thầy dạy muốn thực sống yên
Đối với những kẻ gây phiền nhiễu ta
Ta nên tập tánh bỏ qua
Lỗi nặng hay nhẹ cũng tha thứ người

Bắc Phong

Yêu Thương

Chắp cánh cho người thân yêu
Bay cao sống thỏa thích điều ước mong
Cho cội rễ để về nguồn
Lý do chính đáng để không muốn rời

(*) Lời Đức Đạt-Lai Lạt Ma Thứ Mười Bốn

Bắc Phong

An Lạc

Thầy nói cuộc sống tâm linh
Đạo nào cũng thuyết giảng tình thương yêu
Hãy nhớ đơn giản một điều
Muốn an lạc chớ nghĩ nhiều về ta

Bắc Phong

Xóa Bỏ Oán Thù

Lúc khổ cùng cực trong đời
Chỉ muốn trả oán thù người khác gây
Bạn hãy ghi nhớ lời thầy
“Lấy mắt trả mắt thì ai cũng mù”

(*) Lời Đức Đạt-Lai Lạt Ma Thứ Mười Bốn

Bắc Phong

Trả Ơn

Lão kể người lão chịu ơn
Nói một câu khiến lão luôn nhớ lời
Nếu ông thực biết ơn tôi
Hãy trả ơn đó cho người kém may

Bắc Phong

Kỹ Thuật

Chấp nhận thách đố khó khăn
Con người trí tuệ sẵn sàng vượt qua
“Kỹ thuật trợ năng cho ta
Nhưng kỹ thuật chẳng tạo ra tâm từ”

(*) Lời Đức Đạt-Lai Lạt Ma Thứ Mười Bốn

Bắc Phong

Hối Cải

Chỉ thấy lỗi người khác thôi
Là còn sinh tử luân hồi trầm luân
Lời của bậc thầy cao thâm
Ai nghe tự hối cải tâm tính mình

Bắc Phong

Điểu Táng

Nhiều người chết với lòng nhân
Khi chọn bố thí xác thân của mình
Đem xương thịt để nuôi chim
Thực hành pháp nguyện tâm linh cao vời

Bắc Phong

Cận Tử

Nhiều người cận tử lâm sàng
Mới rơi nước mắt muộn màng ngộ ra
Cuộc sống vật chất xa hoa
Địa vị danh vọng chỉ là phù vân

Bắc Phong

Tự Chủ

Phương trượng lúc nhà chùa bị cháy
Điều động chữa lửa mọi chúng tăng
Khuyên đệ tử học gương bình tĩnh
Tự chủ trong tất cả pháp hành

Xong nói thật ta hơi căng thẳng
Phải uống chén nước trong trai đường
Một đệ tử chắp tay cung kính
Dạ thưa thầy chén đó nước tương

(*) Thơ phóng tác dựa theo một truyện thiền.

Bắc Phong

Liên Hệ

Dù mong liên hệ lâu dài
Chấp nhận tâm lý đổi thay khó lường
Thầy khuyên tình cảm vô thường
Ta càng bám víu càng vương lụy phiền

Bắc Phong

Thiền Tập

Thầy dạy cuộc sống trầm luân
Ta nên thiền tập cho tâm an bình
“Thở vào trân quý chính mình
Thở ra trân quý chúng sinh muôn loài”

(*) Lời Đức Đạt-Lai Lạt Ma Thứ Mười Bốn

Bắc Phong

Tình Nhân Loại

Không tôn giáo không tu thiền
Ta vẫn có thể sống yên cuộc đời
Thầy dạy nhưng thiếu tình người
Ta không tồn tại ở nơi cõi trần

(*) Lời Đức Đạt-Lai Lạt Ma Thứ Mười Bốn

Bắc Phong

Phật Tánh

Quỳ bên sư phụ của mình
Chú chó lễ Phật nghe kinh mỗi ngày
Đức Phật ngồi trên bảo đài
Thấy Phật tánh ở cả hai thầy trò

Bắc Phong

Về Nguồn

Khổ đau vì nặng nghiệp thân
Đến chùa chạnh nghĩ bước chân về nguồn
Lối vào nghe vẳng tiếng chuông
Trầm ngân như nhắc hãy buông xả lòng

Bắc Phong

Cảm Ơn Hoa

Biết hoa chẳng đón chào ai
Chỉ là mọc cạnh đường rày vậy thôi
Ngồi xe lửa mệt lả người
Chị vẫn thầm lặng nói lời cảm ơn

Bắc Phong

Lòng Từ

Tử tế nuôi dưỡng lòng nhân
Sẵn sàng bố thí lúc cần giúp ai
Lúc tiền rời khỏi bàn tay
Là lúc ta thấy tâm này bình an

Bắc Phong

Pháp Nạn

Phá chùa đập tượng đốt kinh
Bạo chính tàn ác hành hình chư tăng
Phật pháp vẫn có huyền năng
Khi đại chúng giữ thường hằng đạo tâm

(*) Hình hủy diệt tôn giáo trong cuộc Cách Mạng Văn Hóa (1966-1976) ở Trung Quốc.

Bắc Phong

Nhân Trí Người Xưa

Đừng thù họ phá ruộng dưa
Ruộng họ lén tưới nước cho nhiều vào
Thấy dưa tươi tốt xiết bao
Họ hết ganh tị chẳng cào ruộng ta

(*) Thơ phóng tác theo truyện Lấy Ân Báo Oán trong Cổ Học Tinh Hoa.

Bắc Phong

Tầm Đạo

Lang thang giữa bãi hoang vu
Lão nhân giống một hình thù cây khô
Một đời hành giả thân cô
Tầm đạo với trái tim hồ hải thôi

Bắc Phong

Tâm Ban Sơ

Chọn bước hành trình tâm linh
Là trở về với tâm mình ban sơ
Sống với tri kiến trẻ thơ
Không lý giải lẽ huyền cơ đất trời

Bắc Phong

Giấc Ngủ

Chuông chùa bướm đậu lên trên
Rồi bướm ngủ thiếp bình yên
giấc nồng

Butterfly
sleeping
on the temple bell

Yosa Buson (1716-1784)
Bắc Phong phỏng dịch bản tiếng Anh của Robert Hass và đặt tựa đề.

Qua Bờ Giác

Người đã sang bên kia sông
Người đang chèo chống giữa dòng lênh đênh
Người đang đốn cây làm thuyền
Người mê muội sống mãi bên này bờ

Bắc Phong

Một Chốn Bình An

Thầy Thích Ngộ Chánh ở đồi thông Phương Bối

Chọn tu để cải hướng đời
Tĩnh tâm học đạo xa rời thế gian
Ở nơi gió núi mây ngàn
Thầy tìm thấy sự bình an tâm hồn

Bắc Phong

Cầu Đạo

Đảnh lễ Đức Phật bồ câu
Trước thềm gập cánh cúi đầu tôn vinh
Thầy nói bản sắc tâm linh
Hướng thiện tất cả chúng sinh muôn loài

Bắc Phong

Bốn Cửa Vào Đạo

Thầy dạy thân cận người hiền
Đọc kinh nghe pháp tinh chuyên mỗi ngày
Tư duy theo pháp Như Lai
Ngôn ngữ hành động không sai giáo truyền

Bắc Phong

Tất Cả Đều Là Đạo

Học Pháp mỗi ngày các sư
Tụng kinh miên mật truyền từ Thích Ca
Trước hết họ nên ngâm nga
Khúc tình của gió mưa và tuyết trăng

Every day, priests minutely examine the Dharma
And endlessly chant complicated sutras.
Before doing that, though, they should learn
How to read the love letters sent by
The wind and rain, the snow and moon.

Ikkyu Sojun (1394-1481)
Bắc Phong phỏng dịch bản tiếng Anh của John Stevens và đặt tựa đề.

Tọa Thiền

Sư thái bảo đệ tử mình
Nếu có thể nói đúng tinh yếu thiền
Ta để thiền qua một bên
Ni cô lạy đáp ta nên tọa thiền

Bắc Phong

Gieo Hạt

(*) Tranh Người Gieo Hạt Giống của họa sĩ Nguyễn Trọng Khôi

Ông gieo hạt giống giữa đồng
Thấy sư mặc áo nâu sồng đi ngang
Nhìn theo ông chạnh nghĩ thầm
Phúc thay hành giả gieo mầm từ bi

Bắc Phong

Tội Lỗi

Khi lửa thiêu đốt thân ta
Cuối cùng nó sẽ chỉ là tro thôi
Trở thành đất nếu chôn vùi
Chỉ có tội lỗi trong đời còn đây?

When burned
It becomes ashes,
And earth when buried.
Is it only our sins
That remain behind?

Ikkyu Sojun (1394-1481)
Bắc Phong phỏng dịch bản tiếng Anh của John Stevens và đặt tựa đề.

Cư Sĩ

Học pháp giới hạnh nghiêm trì
Thiền tập và sống từ bi với người
Niệm Phật nguyện cõi luân hồi
Bao nhiêu kiếp vẫn không thôi tu hành

Bắc Phong

Chuyện Tôn Giáo

Dù tin hay không thánh thần
Ăn ở tử tế nghĩa nhân với đời
Thầy dạy buông xả thảnh thơi
Chuyện tôn giáo chẳng thốt lời dèm pha

Bắc Phong

Đêm Thu

Màn đêm buông xuống cô đơn
Vẫn thấy an lạc
trong hồn cảm thu

Autumn evening
there's joy also
in loneliness.

Yosa Buson (1716-1784)
Bắc Phong phỏng dịch bản tiếng Anh của Robert Hass và đặt tựa đề.

Chất Độc

Nghĩ toàn hảo chẳng gì sai
Tất cả mọi chuyện từ thầy của ta
Tập khí này dễ biến ra
Chất độc hại cả thầy và môn sinh

(*) Lời Đức Đạt Lai Lạt Ma Thứ Mười Bốn

Bắc Phong

Từ Bi

Nhớ Thầy nói rõ từng lời
Đúng sai cứ để mỗi người tùy nghi
Là gì cũng chẳng đáng gì
Nếu không có tánh từ bi với người

Bắc Phong

Chánh Nghiệp

Chánh nghiệp Phật dạy tăng đồ
Hãy luôn thực hiện dẫu cho thế nào
Mặc ai bàn tán lao xao
Nghiệp quả mình lãnh chứ đâu phải người

Bắc Phong

Tôn Sư

Sân hận ngờ vực ghét ganh
Trị bằng kiên nhẫn chân thành thứ tha
Cơ hội kẻ thù cho ta
Thầy dạy nên nghĩ họ là tôn sư

Bắc Phong

Quét Lá Sân Chùa

Hai điệu cầm chổi trên tay
Vui đùa quét lá vàng bay sân chùa
Vào trong một chú hỏi sư
Sao quét lá sạch mùa Thu vẫn còn

Bắc Phong

Chuyện Tu

Hỏi thầy đi tu hồi nào
Thầy đáp từ thuở cạo đầu làm tăng
Hỏi thầy định tu bao năm
Thầy đáp độ hết chúng sanh thì dừng

Bắc Phong

Vui Thôi Mà!

Thi sĩ Bùi Giáng

Nhìn lão thi sĩ họ Bùi
Miệng cười móm mém nói vui thôi mà
Nghĩ mình ngồi tập thiền na
Tu đạo thoát khổ cũng là vui thôi

Bắc Phong

Đêm Hè

Đêm hè khoan nhặt tiếng dân
hát hò dẫn nước
dưới trăng vào đồng

At night under the summer moon
voices of villagers channeling
water into rice paddies

Yosa Buson (1716-1784)

Bắc Phong phỏng dịch bản tiếng Anh của W.S. Merwin & Takako Lento và đặt tựa đề.

Bộ Xương

Tại sao người ta phục trang
Cho bộ xương đẹp huy hoàng làm chi
Khi số phận nó biến đi
Sẽ chẳng lưu dấu vết gì ở đây

Why do people
Lavish decoration
On this set of bones
Destined to disappear
Without a trace?

Ikkyu Sojun (1394-1481)
Bắc Phong phỏng dịch bản tiếng Anh của John Stevens và đặt tựa đề.

Kiên Nhẫn

Tu đạo như nấu nước sôi
Chớ nên cứ mở nắp nồi ra xem
Nước sôi phải đợi lâu thêm
Vì thế tu đạo phải kiên nhẫn lòng

Bắc Phong

Mỹ Quan

Bao người có được mỹ quan
Thấy đẹp trong những bất toàn chung quanh
Có vị nói những thiền tăng
Sống trong cảnh giới không phân biệt gì

Bắc Phong

Ẩn Tu

Ai cần học đạo nghiêm sư
Núi ba thập kỷ tôi cô quạnh đời
Mọi công án giải xong rồi
Thông cao gió lộng cùng tôi sống thiền

Who needs the Buddhism of ossified masters?
Me, I've spent three decades alone in the mountains
And solved all my koans there,
Living Zen among the tall pines and high winds.

Ikkyu Sojun (1394-1481)
Bắc Phong phỏng dịch bản tiếng Anh của John Stevens và đặt tựa đề

Dâng Hoa

Bữa nọ bà kết tràng hoa
Đợi sư khất thực đi qua cúng dường
Hoa nhài thoảng nhẹ mùi hương
Như lòng tín chủ thiện lương chân thành

Bắc Phong

Rồi Nó Sẽ Qua

Có một thiền sinh nọ
Sau thời khóa tọa thiền
Chạy đi tìm sư phụ
Đảnh lễ xong than phiền

Khóa thiền con tệ quá
Con bị chia trí hoài
Hai chân bị đau nhức
Buồn ngủ cứ ngáp dài

Hành Trình

Ngỗng trời vừa cất cánh bay
la đà dọc với đường rày
đêm trăng

Wild Geese

The wild geese take flight
Low along the railroad tracks
In the moonlit night.

Masaoka Shiki (1867-1902)
Bắc Phong phỏng dịch bản tiếng anh của Kenneth Yasuda.

Sơn Thôn

Nghe qua một lớp sương giăng
Chích chòe trong bụi hót vang lối mòn
Như chào khách viếng sơn thôn
Dăm ba người buổi sáng xuân êm đềm

Seeping through the haze,
the voice
of the bush warbler —
few people passing,
mountain village in spring.

Saigyo Hoshi (1118-1190)
Bắc Phong phỏng dịch bản tiếng Anh của Burton Watson và đặt tựa đề.

Sống Hôm Nay

Đừng nhớ chuyện cũ ủ ê
Hay là lo lắng nghĩ về tương lai
Sống hôm nay biết hôm nay
Với tâm chánh niệm một ngày an nhiên

Bắc Phong